Babadan Oğula Mektup
Kanunî Sultan Süleyman, isyankâr oğlu Bayezid tarafından İran’dan gönderilen ve kendisini bağışlamasını dileyen acıklı manzum mektubuna karşılık, aynı vezin ve aynı vurgularla aşağıdaki şahane mektupla cevap vermiş ve onu affedebileceğini belirtmiştir. Fakat maalesef şehzade Selim taraftarlarının bastırmasıyla, Bâyezid Kazvin’de idam edilmiştir. (Eylül 1561)
Ey demâdem mazhar-ı tuğyân-ı isyânim oğul
Takmıyan boynuna hergiz tavk-i fermânım oğul
Ben kıyar mıydım sana ey Bayezid-Hânım oğul
Bî-günahım dime, bari tevbe kıl cânım oğul.
Enbiyâ vü evliyâ ervâh-ı azam hakkı çün
Nuh u İbrahim u Musa ibn-i Meryem hakki çün
Hatm-i âsâr-i nübüvvet Fahr-i Alem hakki çün
Bî-günahım dime, bari tevbe kıl cânım oğul.
Neş’et-i Hakdır, übüvvet-râm olan olur kerîm
“Lâ tekul üf” kavlini inkâr eden kalır yetim
Taate isyana âlimdir Hudâvend-i Kerîm
Bî-günahım dime, bari tevbe kıl cânım oğul.
Rahm-u şefkat zîb-i iman olduğun bilmez misin
Ya dem-i masumu dökmekden hazer kılmaz mısın
Abd-ı âzâd ile Hak dergâhına varmaz mısın
Bî-gühanım dime, bari tevbe kıl cânım oğul.
Hak reayâ-yı mûtia râi itmiştir beni
İsterim mağlub idem ağnama zi’b-i düşmeni
Hâşâ-lillâh öldürürsem bî-güneh nâgeh seni
Bî-günahım dime, bari tevbe kıl cânım oğul.
Tutalım iki elin başdan başa kanda ola
Çünki istigfar idersin biz de afv itsek n’ola
Bayezidim suçunu bağışlarım gelsen yola
Bî-günahım dime, bari tevbe kıl cânım oğul.
Kronoloji, 2/324-25
Demâdem: sık sık
Mazhar-i tuğyan: taşkınlık yapmak
Hergiz: asla
Tavk-ı ferman: ferman gerdanlığı
Hatm-i âsâr-ı nübüvvet: Peygamberlik izlerinin sonu
Neş’et-i Hak: Hak’tan gelme
Übüvvet-râm: babaya itaatkâr
“Lâ tekul üf”: “Üf bile deme” (ayet meali)
Hudâvend-i Kerîm: Allahu Tealâ
Zîb-i İman: İman süsü
Abd-i âzâd: kurtulmuş kul
Reâya-yı mutî: İtaatkâr halk
Râi: çoban
Ağnam: Koyunlar
Zi’b-i düşmen: düşman kurt
Nâgâh: ansızın.