Nikah Nasıl Tazelenir?
Nikâhın sıhhatine bir şüphe düştüğü zaman, şartlarına uygun olarak yenilenmesi isabetli olur. Böyle ihtiyatî bir nikâh için, ayrıca nikâh bedeli mehir ödemek de gerekmez.
Nikâh tazeleme, bilinen nikâh akdinin aynısıdır. Yani akil-baliğ en az iki erkek şahit yanında, evlenen tarafların birbirlerini eş olarak kabullendiklerini ifade etmeleridir. “Ben de nikâhını kabul ettim” gibi.
Nikâh yenilemede işin daha kolay şekli şöyledir: Erkek, nikâhını yenilemek için eşinin vekâlet ve rızasını alır. “Ben mevcut eşimi, onun rızasıyla yeniden kendime nikâhladım” der. Böylece nikâh yenilenmiş olur. Bir de dua niyetiyle “Fatiha” okumak iyi olur.
Şu var ki Şafiî mezhebinde, kadının ancak erkek velisi veya velinin erkek vekili karşı tarafla nikâh sözleşmesini yapabilir. Buna göre kadının nikâh düşen velisi, onu kendine nikâhlayamaz. Velisinin vekâletini ve kadının iznini almış damat adayı da, kendisi için o kadının nikâh akdini yapamaz.(2) Fakat gerekirse bu meselede Şafiîler de Hanefîler’i taklid edebilirler.
Bazan camilerde ve benzer topluluklarda, “Allahümme innî ürîdü…” (Allahım ben istiyorum ki…) diye başlayan ve imamla birlikte cemaatin uğultu halinde tekrarladığı bir nikâh tazeleme şekli vardır. Bu durumda imam haricinde cemaatin söyledikleri, yetersiz telaffuzlarla ve şahitlik yönüyle de anlaşılmaz gürültülerle birbirine karışmaktadır. Bu durum, bir hatırlatmanın ötesinde nikâh yenileme için yeterli olamaz.
Ancak eşinden nikâh vekaletini almış bir-iki kişi, imamın yanına çıkarak onunla birlikte veya kendi başlarına cemaate karşı: “Ben mevcut eşimi, onun rızasıyla yeniden kendime nikâhladım” demiş olsalar, nikâhları yenilenmiş olur.